Op het water wil je uitzicht. Daarom wordt de opbouw van jachten steeds vaker van glas gemaakt, en krijgen futuristische watervilla’s een soort glazen onderwaterbubbel om maximaal van het onderwaterleven te genieten. Hoe vertaal je die innovatie naar je eigen waterwoning?

Tekst Els Zijlstra

Glas is een materiaalsoort die al jaren enorm in ontwikkeling is en steeds ‘slimmer’ wordt. Daardoor komen er meer en meer toepassingen: we gebruiken het niet alleen meer in het raam of de deur, maar ook als scheidingswand, als trap, of als beloopbaar glas om je onderwaterverdieping meer daglicht te geven. Maar glas kan nog veel meer!

Energie besparen

Qua isolatie doet glas niet meer onder voor andere materialen. ‘Gewoon’ dubbel HR-glas begint al bij een isolatiewaarde van 0,6 (m²K/W) – al kan dat nog net voor een kille, tochtige koudeval zorgen. Door meerdere lagen glas met dubbele of driedubbele luchtlagen te vullen met argon- of kryptongas, verhoog je de isolatiewaarde tot wel vier keer. Dan hebben we het al over HR++-glas.

Vul je de luchtlagen met isolerende aerogel, een superlichtgewicht geschuimd glas dat uit duizenden laagjes stilstaande lucht bestaat? Dan isoleert het materiaal zelfs zo’n zes keer beter, tot een waarde van 3,6 – terwijl het voor zulk melkachtig glas nog prachtig diffuus daglicht doorlaat. En als klap op de vuurpijl houdt het ook nog eens warmte en geluid binnenskamers.

materiaal 2

Schuifpui als warmtebron

Glas kan ook als warmtebron fungeren. PG Heatglass heeft bijvoorbeeld op beide zijden van de dubbele beglazing onzichtbare metaallaagjes. De laag op de binnenkant van de binnenste ruit doet dienst als een elektrische weerstand (een verwarmingselement), en de laag op de binnenkant van de buitenste ruit als een warmtereflector, zoals HR++-glas. Het glas wordt dus alleen aan binnenkant warm, en kan dienen als je hoofdverwarming. Met andere woorden: als je wilt, kun je met je glas je hele woonboot verwarmen.

Helemaal mooi is het als je je ramen energie laat opwekken. Want ja, dat kan echt, en wel door dunne films met minizonnecellen tussen het glas te lamineren. Die films worden steeds transparanter en onzichtbaarder – al is het nu nog geen transparant glas.

Nog zo’n vondst: lichtgevend glas. Dat is een gelaagd glaspaneel waartussen een folie met led-verlichting is gelamineerd. De verlichting gaat branden als je het glas op stroom aansluit. En omdat de leds dynamisch programmeerbaar zijn, kun je zelf kiezen hoe die verlichting eruitziet: egaal, of in de vorm van teksten, logo’s of reclame.

materiaal4 materiaal1

Links: glas met led-folie. Rechts: glas met matterende folie

Inkijk van nieuwsgierige buren

Ook aan privacy is gedacht. Misschien heb je al weleens op een toilet gezeten met een transparante glazen wc-deur. Of nou ja, transparant… totdat je ’m op slot draait – want dan wordt-ie dankzij schakelbaar folie ineens mat en ondoorzichtig. Spannend! En net als bij de andere oplossingen geldt: de kozijnen kunnen blijven zitten. Het enige wat je vervangt, is het glas.

Voor de doe-het-zelffolies die je voor de privacy op de badkamerramen plakt, is er eveneens een alternatief: Lumisty, een folie dat je direct op bestaand glas kunt laten bevestigen. Helder doorzicht, maar vanuit een bepaalde hoek wat melkachtig. Dé oplossing als je wel rechtuit uitzicht wilt, maar niet zit te wachten op inkijk van nieuwsgierige buren.

En dan is er ook nog een hybride tussen de twee bovenstaande oplossingen: schakelbaar plakfolie met een aansluiting op de stroom. Je kunt het door een professional laten aanbrengen op bestaand glas en kunt je glas er dan met één druk op de knop mat of doorzichtig mee maken. Bovendien is dit een folie waar je video’s en foto’s op kunt projecteren, bijvoorbeeld met een beamer. Maar het mooiste is misschien wel dat je kozijn én je glas kunnen blijven zitten. Niet voor niets heet dit spul Premium Smart-folie.

materiaal3

Aerogel

Een woonboot van glas

Als je zou willen, zou je je hele woonboot van glas kunnen maken – zonder in te leveren op comfort. De vloer, de muren, het dak, recht of golvend, warmtewerend én warmtegevend, energie-opwekkend, met een spiegel of raam waar je alle informatie van af kunt lezen en die je kunt bedienen als je smartphone: aan het aanbod zal het niet liggen. Aan het gewicht trouwens ook niet, want er zijn al panelen van Thin-glas in de maak. Dat is hetzelfde papierdunne, buigbare glas dat ook op je smartphone zit.

Glas is dus multifunctioneel in te zetten, vergt naast schoonmaken weinig onderhoud, is duurzaam en bovendien prima recyclebaar. Een woonboot van glas is echt zo’n gek idee nog niet. Wie durft het aan?

Adressen

Premium Glass, voor de meeste toepassingen uit dit artikel.
Lintec Europe, voor het Lumisty-privacyfolie zonder stroom.
Kalwall, voor panelen met aero- en nanogel.
Onyx Solar, voor glas gelamineerd met solarfilm.

Els Zijlstra is architect, oprichter en creative director van materiaalplatform Materia, en adviseert over materialen vanuit haar adviesbureau MaterialMatch. Ze woont op een woonark in Loenersloot.